Liken planus, nedeni tam olarak bilinmeyen deri ve mukozaları (Ağız ve Genital bölge) tutan inflamatuar bir deri hastalığıdır. Genellikle el bileği iç yüzleri, bacaklar ve bazen gövdede morumsu renkli küçük kaşıntılı kabartılarla belirlenir.
Seyri oldukça değişkendir. Kendiliğinden iyileşebilir ancak tekrarlama eğilimi gösterir. Dünyada genel olarak populasyonda %1-4 deri tutulumlu liken, %1-2 ağız içi tutulumlu liken ortaya çıkar. Kadınlarda biraz daha fazla görülür.
Hepatit C virüsünün liken gelişiminde rolü olduğu düşünülmektedir. Bazı ilaçların da (Antimalaryaller, ACE inhibitörleri, thiazide diüretikler, nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar, kinidin, beta blokerler, TNF alfa inhibitörler, altın) likeni tetiklediği veya liken benzeri ilaç reaksiyonu ortaya çıkarabildiği, bazen tiroid hastalıklarıyla birliktelik gösterebildiği bilinmektedir.
Klinik olarak farklı görünümler sergileyebilir;
Ağız mukozasında (Oral liken planus) genellikle yanak iç bölgelerinde beyaz renkli çizgilenmeler hatta yaralar oluşturabilir, özellikle baharatlı ve ekşi yiyeceklerle ağrı ve yanma meydana gelebilir. Ağız yerleşimlerinde nikel, bakır ve altın gibi metal diş apareylerinin rolü olabilir. Bu durumda metal kısımların çıkarılması iyileşmeyi sağlayabilir. Ayrıca oral liken planuslu hastalarda demir, B vitamini(B1, B2, B6, B12) , folik asit eksiklikleri daha sık görülmekte, kanda homosistein seviyeleri (oksidatif stres) daha yüksek bulunabilmektedir. Bu olguların ortalama %1 inde oral bölge kanserleri gelişebilmektedir. Dünya Sağlık Teşkilatı (WHO) oral liken planusu güçlü prekanseröz lezyon (kanser öncesi lezyon) olarak sınıflandırmıştır. Bu risk sigara kullanımı, alkolizm ve HCV infeksiyonu varsa artar
Genital bölgede halkavi kızarıklıklar oluşturabildiği gibi yaralar da geliştirebilmektedir.
Saçlı deri tutulumlarında küçük kırmızı renkli kıl köklerine uyan alanlarda kabartılar ve kalıcı saç dökülmesine neden olabilir.
Tırnaklar olguların onda birinde tutulur. Tırnak plağında incelme, çizgisel kabartılar, deformasyonlar görülebilir.
Pigmentli Liken (Lichen planus pigmentosus) formunda güneş gören alanlarda (yüz, dekolte alanları) kızarık- kahverengi kabartılı lezyonlar oluşur.
Kabarcıklı Form (Lichen planus bullosus); morumsu kabarık liken lezyonlarının üzerinde içi su dolu kabarcıkların gelişmesiyle kendini gösterir.
Liken planus tedavisinde kortizonlu kremler, retinoidler, kalsinörin inhibitörleri, D vitamini analogu olan ilaçlar, dar bant ultraviole tedavileri, hidroksiklorokuin, metotreksat…gibi ilaçlar, bireyin genel sağlık durumuna, liken lezyonlarının yaygınlığına bakılarak uygulanabilmektedir. Ayrıca eğer kişide likeni uyaran ilaç kullanımı varsa onun da kesilmesi veya değiştirilmesi uygun olacaktır.