Leke Neden Gelişir?
En önemli neden güneşe maruziyettir. Güneşin etkileri birikicidir. Yıllar içinde, yaşlandıkça artacaktır.
İkinci önemli neden hormonal değişimler ve bozukluklardır.
Gebelik sırasında, hormonal tedaviler ve doğum kontrol ilaçlarının kullanımıyla gelişebilir. (Melasma- Gebelik Maskesi)
Genetik özelliklerle ilgili deri tipi 4 ve 5 olanlar(buğday tenli ve esmer olanlar) daha çok lekelenir.
Yangısal lezyonların ardından gelişebilir (post inflamatuar hiperpigmentasyon). Yaralanma, akne lezyonlarının koparılması, egzama ve kaşıntılı durumların ardından gelişebilir.
Lekelenmeler bazı hastalıkların seyri sırasında, bazı ilaçların yan etkileri olarak ortaya çıkabilir.
Lekeli deriye yaklaşım; lekelenmelerin tedavisinde; SPF 30 güneş koruyucular, alfa hidroksi asitli soyucu ürünler ve melanin baskılayıcı ürünler (hidrokinon %2-6, arbutin, kojik asit vs) içeren yerel preparatlar kullanılır. Hafif lekelenmelerde C vitamini (ester formu magnezyum askorbil fosfat) tedaviye eklenir. 2 hafta boyunca %10 Alfa hidroksi asitli serum ev tedavisi olarak verildikten sonra, haftada 1-2 kez %30 AHA peeling yapılır.
Koyu tenli kişilerde peeling ve mikro dermabrazyon inflamasyon oluşturarak hiperpigmentasyonu tetikleyebilir. Dolayısıyla yumuşak ve yavaş peeling yapılmalıdır. Daha etkin peelingler olarak salisilik asit peeling, Jessner peel ve Unna peel uygulanabilir. Daha güçlü TCA peeling de uygulanabilmektedir. IPL tedavileri de oldukça etkin yöntemlerdir. Beraberinde ev ürünleri kullanılmalıdır. Eğer pigmentasyon hormonal ise yenileme riski fazladır.
Leke tedavisinde; lekenin tipine göre (güneş lekesi, yaşlanma lekesi, postenflamatuar lekelenme vd.) IPL veya Fraksiyonel lazer uygulamaları yanı sıra lekeye özgü kimyasal soyma işlemleri uygulanır. Tedavisel prosedürler belirli aralıklarla uygulanan leke karşıtı bakımlarla desteklenir. Leke karşıtı bakımlarda derinin penetrasyonunu arttıracak işlemlerin hemen ardından yoğun leke giderici preparatlar uygulanır. Deriyi tahriş etmeyecek şekilde günlük yerel tedaviye devam edilir. Epidermal yenilenme süreci göz önünde tutularak bakımlar 4-6 haftalık arayla yenilenir.